آشنایی با روش‌های تولید کود کمپوست

در حالت کلی دو نوع روش برای تهیه کمپوست وجود دارد روش طولانی مدت تهیه کمپوست و روش کوتاه مدت تهیه کمپوست که در قسمت ذیل به طور جداگانه توضیح داده شده است:

1- روش طولانی مدت تهیه کمپوست (Long method)

این روش یک روش قدیمی و اولیه است برای تولید کمپوست به منظور کشت قارچ در سطح وسیع تجاری مناسب نمی‌باشد که دارای مراحل زیر است:

الف) خیس کردن کاه و کلش

اولین مرحله در تهیه کمپوست خیس کردن کاه و کلش می‌باشد. کاه و کلش خشک معمولاً به سختی آب را به خود جذب می‌کند، بنابراین باید آن را وادار به جذب آب نمود. کاه و کلش پس از جذب مقداری آب، کم کم نرم گردیده و ظرفیت جذب آب بیشتری را پیدا می‌کند. برای خیس کردن کحاه و کلش در عمل در طی مراحل مختلف کاه و ک لش خیس می شود. عمل خیس کردن را تا آنجا ادامه می‌دهند که کاه و کلش کاملاً از آب اشباع شود و نتواند آب بیشتری را جذب کند، بعد کاه و کلش برگردانده می شود، دوباره آبپاشی می گردد تا نتواند آب بیشتری را به خود جذب کند. رطوبنت کاه در این مرحله به 75 درصد می‌رسد یک تن کاه برای رسیدن به نقطه اشباع به حدود 5000 لیتر آب نیاز دارد.

ب) مرحله مخلوط کردن و قالب‌زنی کمپوست

بعد از اینکه کاه و کلش کاملاً خیس شد همه مکمل‌های غذایی به جز پودر سنگ گچ (ژیپس) را بر وری آن اضافه کرده و به خوبی با آن مخلوط می شود. پس از مخلوط کردن مکمل‌های غذایی به کمپوست، آن را به صورت یک توده روی هم انباشته می‌کنیم؛ به طوری که هر قالب کمپوست دارای یک متر ارتفاع و یک متر عرض باشد و طول توده کمپوست بستگی به مقدار آن دارد این عمل را صطلاحاً قالب‌زنی می گویند.

عمل قالب‌زنی را می‌توان با دست یا به کمک قالب‌های مخصوص و با استفاده از تراکتور انجام داد. قالب کمپوست باید محکم باشد؛ ولی نباید زیاد به هم فشرده گردد . اندازه قالب کمپوست بسته به اندازه قطعات کلش و درجه حرارت هوا متغیر می‌باشد؛ به طوری که هر چه اندازه قطعات کلش بزرگتر باشد قالب مورد استفاده نیز بزرگتر خواهد بود. اگر عمل کمپوست‌سازی در فصول سرد سال (10 تا 18 درجه سانتی‌گراد) صورت گیرد، باید از قالب‌های بزرگ برای کمپوست سازی استفاده کرد چون در صورت تهیه در قالبهای کوچک حرارت و رطوبت موردنیاز برای تخمیر کمپوست فراهم نشده و کمپوست‌سازی به طور صحیح انجام نمی‌شود.

   در فصول گرم به خصوص در مناطق گرمسیری درجه حرارت درون توده کمپوست و هوای اطراف اختلاف چندانی با هم ندارد که این امر باعث می شود تبادل هوای داخل و خارج کمپوست ضعیف باشد و تهویه به حد کافی صورت نگیرد. بنابراین در چنین مناطقی بهتر است که توده کمپوست با عرض کم و ارتفاع بیشتر قالب‌زنی شود.

ج) برگرداندن کمپوست

برای به دست آوردن کمپوست مناسب باید درجه حرارت 70 تا 75 درجه سانتی‌گراد در کمپوست تأمین شود و همچنین کمپوست باید دارای مواد غذایی لازم برای تولید محصول باشد. در حین عمل کمپوست‌سازی باید دقت نمود که کمپوست بیش از حد لازم تخمیر نشود، در طی مراحل تهیه کمپوست چندین مرتبه عمل بهم زدن قالب‌ها و قالب‌زنی مجدد صورت می‌گیرد. برای عمل آوری کمپوست مراحل زیر توصیه می‌شود:

روز اول: خیس کردن، مخلوط کردن و انباشتن کمپوست

روز چهارم: اولین زیر و رو کردن یا برگرداندن و قالب‌زنی مجدد توده کمپوست

روز هشتم: دومین قالب‌زنی

روز دوازدهم: سومین قالب‌زنی و برگرداندن توده کمپوست

روز شانزدهم: چهارمین قالب‌زنی کمپوست

روز بیستم: آخرین مرحله زیر و رو کردن کمپوست و پر کردن قفسه‌های سالن‌های پرورش

مکمل‌های غذایی ازتی و کربوهیدراتی را در روز اول تهیه کمپوست به کاه و کلش اضافه می‌کنند و پودر سنگ گچ (ژیپس) در سومین یا چهارمین مرحله زیر رو روی کردن کمپوست به آن اضافه می‌شود. در آخرین مرحله زیر و رو کردن کمپوست 40 سی‌سی (میلی‌لیتر) مالاتیون را در 20 لیتر آب ریخته و آن را بر روی کمپوست می‌پاشند. به جای مالاتیون می‌توان از حشره‌کش‌های دیگر از قبیل دیازینون، دیس کلرووس، تیونازین، آتراوزول، لیندین و غیره استفاده کرد.